Waarom bestaan ondernemingen? Te vaak was het antwoord: het verhogen van aandeelhouderswaarde. Return creëren voor wie er middelen in stopt. De voorbije twee decennia zien we echter dat het antwoord hierop ruimer werd.

Stel dat een kind aan honderd bedrijfsleiders zou vragen wat een bedrijf precies doet. Wat zou dat opleveren? Wellicht heel uiteenlopende antwoorden. Want een bedrijf doet veel. Het voorziet mensen van voeding, gebruiksproducten, diensten, advies,... Het verwerkt, verkoopt, werft aan, ontslaat, innoveert, fusioneert,… Het maakt mensen nieuwsgierig, boos, tevreden, verrast, opstandig of verrukt. En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Wat eruit blijkt, is dat het doen en laten van een bedrijf niet alleen een invloed heeft op het bedrijf zelf.

In deze beleidsnota gaan we na of we dit goed gevoel ook cijfermatig hard kunnen maken. We zullen aantonen dat ‘waardengericht’ ondernemen daadwerkelijk wordt beloond in de  bedrijfsresultaten. Dit is geen statistisch artefact, er is wel degelijk een causaal verband en het loopt in twee richtingen: het is makkelijk om goed te doen als het goed gaat met het bedrijf maar bedrijven die goed doen, hebben ook meer kans om zichzelf daartoe de nodige middelen te verschaffen.

Hoe los je een dilemma op, dat de waarden van je bedrijf op de proef stelt?

Dagelijks moeten bedrijfsleiders, managers en medewerkers keuzes maken, in een spanningsveld van conflicterende belangen. Waarden kunnen de weg wijzen. Behalve als waarden zelf met elkaar in botsing komen. Dan ontstaan dilemma’s. Hoe kom je er dan uit, wetende dat elke oplossing zijn prijs heeft? Een ethisch besluitvormingsmodel kan beleids- of werkteams helpen via dialoog tot een onderbouwde beslissing te komen.

Meer en meer groeit het besef dat eigenbelang en korte termijn denken de kern vormen van de crisissen waar we vandaag mee geconfronteerd worden. De succesvolste ondernemingen in de eenentwintigste eeuw zullen diegene zijn die aansluiting vinden met de waarden in de samenleving.

In elke onderneming zijn waarden aan het werk. Dat wil nog niet zeggen dat elke organisatie ook waardengedreven is. Dat is ze pas als ze een integraal waardenspectrum hanteert én erin slaagt de gekozen prioriteitswaarden ook écht tot leven te brengen.