De mensen zwoegen door een misverstand

Al van jongs af aan lost ze ons niet. De moedervraag, het grote ‘waarom’ verpakt in kleine kronkels. Nu de wereld stilstaat, stel ik ze mij steeds vaker opnieuw, en ik ben niet alleen. Op zoek naar zinvolle dagen en een nieuwe vorm.

Ik had het op de schoolbank al. Waarom doen we dit? Waarom moet ik zo vaak naar de les, en dan ook nog eens naar steeds diezelfde klas, met wéér diezelfde leraar. Waarom mag ik wat IK leer niet gewoon kiezen? Waarom moet dat per se zo zielloos, en altijd van 8 tot 16 uur. OK, wat zeker ook meespeelde: het beste deel van de dag los door het venster… En de wereld is al zo groot.

Maar waarom, in godsnaam, doet iedereen (ook ik…) ontdaan van alle passie volgzaam mee? Ik ben niet de enige die maar wat stuurloos volgt, en voel dat leren, werken, zoveel zinvoller kan.

Onschuldig herkenbaar, maar toch vurige vragen. Zoekend naar meer. Vaak ook snel weer weggewuifd, want meestal zijn het niet meer dan wat opflakkeringen. Maar ze betekenen iets. Gevoed door ergernissen om wat blijkbaar nu eenmaal ‘is’ en duidelijk toch beter kan. Dat soort stille rebellie dus, die zo ongeveer nooit tot iets leidt. Maar misschien nu wel.

Want ook mijn jongste heeft ze nu: die moeilijke vragen van moeilijke jongens in moeilijke tijden, en hij stelt ze mij. Ik ben er blij en best wat trots om, en wil mijzelf maar al te graag herkennen in zijn blik. Vrijdenken op zijn best, vind ik. Maar tegelijk stemt het mij ook triest. Omdat ik geen antwoorden heb, er zelf niets aan kon veranderen, en vaak niet eens meer probeer. En hij is nog zo klein…

Maar misschien kan hij het wel. Of misschien doe ik het op de valreep nog. Verandering brengen, antwoorden vinden. Misschien kan het nu echt wél.

De wereld stokt en alles moet trager. Bijna dag na dag barsten de in steen gehouwen regels even hard als jarenlange routines. Hoofdzaak wordt bijzaak, en bijzaak valt blijkbaar… gewoon… weg. Als dat kan, dan kan alles, en ontstaat er een vacuüm. Een onontgonnen open vlakte, zuurstof, ruimte, in te vullen zoals we zélf willen, misschien wel beter dan voorheen. De vraag is alleen wie vult ze in? En hoe snel? Hoe moet het verder, nu alles op zijn kop staat?

Nog voor we de tijd krijgen om onze vorm te vinden, gebeurt het opnieuw. De oude structuren hebben voor ons antwoorden klaar. Ingegeven door angst en onzekerheid moeten ze snel en pasklaar reageren. Diezelfde school was eerst: we doen gewoon als voorheen, en blijkbaar weinig anders. De directrice mailt ons zelfs letterlijk: “Uitslapen is niet aan de orde”, met onderaan vriendelijke groeten en een eerste van vele, vele taken.

We gingen dus met zijn allen voluit in het rood, echt overal zag je het: organisaties schoten in een kramp en deden snél hetzelfde, maar dan digitaal. Instant online spiegels voor wat was, een schouwspel zonder diepte of ook maar één nieuw beeld. Inzichtloos, puur en onversneden. Paniek.

De eerste dagen hielden we het nog vol, ook ik. Wat drukdoen, de illusie hoog houden. Vasthouden aan achterhaalde regels en routines. Het gras korter maaien dan nodig, en het dan niet kunnen wegvoeren. In plaats van het gewoon wat te laten groeien. Rook en spiegels, voor even nog. En toch viel het, stilaan, overal en bij iedereen. Het grote waarom knaagt, op voorzet van het stuurloze hoe. Waarom doen we sommige dingen gewoonweg verder zoals we ze deden, ook als het er eigenlijk niet toe doet?

Want plots is niets meer zeker, schakelen we van angst naar hoop en terug. Of doen we alsof er niets aan de hand is, en schieten dan toch terug in een kramp. Beangstigend vind ik het, maar ook bevrijdend.

Pas na enkele weken, in volle crisis, zie ik het écht: dit is hem. Onze nieuwe vorm. Geen lijnen, geen kader, geen zekerheid. Dus maar best goed kijken, inspelen, de ruimte meten en vertragen, samen snelheid nemen en dan kiezen. Voor iets nieuws. Iets beters.

Want ik weet, het grote antwoord komt vast niet. We moeten het waarschijnlijk ook niet zoeken, maar kunnen leren van de vraag. Geen grote discussies die stranden bij intenties, maar gevoelig zijn voor nuances in de marge.

Zien en doen waar ook wij wel eens aan voorbij stormen. Wat vrijheid opzoeken, ruimte laten voor wat zin heeft. En geeft. Goeie alternatieven voorstellen. Ondernemend zijn, geëngageerd, creatief. Verandering brengen en voorbeelden stellen. Intrapreneurship. Thuis, met zijn allen. Of onderweg, tijdens een essentiële verplaatsing.

Verkennen dus, ook met ETION. Ik ben best wel trots dat we een organisatie blijken te zijn waar mensen elkaar oprecht kunnen raken, nu meer dan ooit, waar mensen elkaar uitnodigen stil te staan bij wat ze betekenen voor elkaar, in hun onderneming en in de samenleving. Want het gaat niet om events organiseren, wij verbinden. Met onze baseline als gids.

Purpose dus. Meer dan ooit ook op het werk, binnen de zo vele fiere bedrijven. Onze economie krijgt klappen, maar we gaan straks terugslaan.

En zalven. Liefst met zinvol werk.