Winstdeelname kan niet zonder participatieve cultuur

De nieuwe winstpremie is een echte aanrader. Een participatieve bedrijfscultuur is echter een noodzaak voor wie het systeem met succes wil implementeren. Aan het woord is Xavier Baeten, professor aan de Vlerick Business School en nu reeds een adept van de winstpremie die de regering-Michel aankondigde in het Zomerakkoord.

16 april 2018

De nieuwe winstpremie is een echte aanrader. Een participatieve bedrijfscultuur is echter een noodzaak voor wie het systeem met succes wil implementeren.

Aan het woord is Xavier Baeten. Hij is professor Reward & Sustainability aan de Vlerick Business School en nu reeds een adept van de nieuwe winstpremie die de regering-Michel aankondigde in het Zomerakkoord. “Ik ben een believer van winstparticipatie. Maar er hoort een participatieve cultuur bij. Het één kan gewoon niet zonder het ander.”

Samen innoveren wordt cruciaal, zo denkt Xavier Baeten. Daarom gelooft hij in collectieve verloning: “Bij te veel individualisering gaan mensen eerst aan zichzelf denken en dan pas aan het team en het bedrijf. Omgekeerd kan je bij een te sterke nadruk op groepsverloning het verschijnsel krijgen dat toppresteerders gefrustreerd geraken en opstappen. Toch geloof ik sterk in collectieve verloning in een wereld waarin samenwerking onontbeerlijk is. Het zit nog te weinig in ons DNA om collectief te denken. Al deed Volvo dat al in de jaren 70 met de zelfsturende teams. Strategisch belonen houdt in dat je de reward moet inbedden in de macro-omgeving — economische evolutie en vergrijzing — en in uw micro-omgeving via uw bedrijfsstrategie en -cultuur.”

Trend naar meer variabel

Het voorstel van de regering komt op een goed moment. Xavier Baeten ziet steeds meer de vraag naar variabilisering. “Ons huidig loonhuis is nog te veel gebaseerd op automatische salarisstijgingen, ook als het slecht gaat. Ik geloof meer in een systeem van een betaalbaar basisloon voor het uitvoeren van de functie, met daarnaast een variabele pot voor collectieve verloning. Vele bedrijven hebben loonsystemen die ze zich eigenlijk niet kunnen veroorloven doordat er jaarlijkse stijgingen moeten worden toegekend, die niet altijd worden goedgemaakt door stijgende verkopen of winst. Geld uitdelen doe je pas als er winst is."

"Vele bedrijven hebben loonsystemen die ze zich eigenlijk niet kunnen veroorloven."

"Onderscheid dient gemaakt te worden tussen financiële participatie en ondernemingsparticipatie. Financieel kan ook aandeelhouderschap betekenen, maar de nieuwe premie focust op het luik van het delen in de winst. Samen gewerkt, samen gewonnen is hier een passende slogan. Ondernemingsparticipatie gaat dan weer over een participatieve bedrijfscultuur en -organisatie.”