Cryptomunten zijn meer dan een hype

Miljoenen beleggers jagen de prijs van GameStop-aandelen door het dak om daarmee shortsellers een hak te zetten. Terwijl de cryptohype steeds meer voet aan de grond krijgt, koopt Tesla voor anderhalf miljard dollar bitcoins. Is de financiële wereld op hol geslagen?

Op basis van vijf trends die door de pandemie onderling worden versterkt, proberen we hier een touw aan vast te knopen.

1. Goedkoop geld
Het vooruitzicht van ultra lage interestvoeten voor langere tijd haalt zelfs de meest voorzichtige spaarder uit zijn schuilkelder. Tijdens de pandemie konden heel wat westerlingen bovendien extra sparen omdat ze simpelweg geen geld konden uitgeven. Vorig jaar werd er in eigen land 40 miljard euro spaargeld extra opgepot (NBB). Een deel daarvan zoekt meer lucratieve beleggingen. Aandelen, obligaties en vastgoed zijn klassiekers, maar meer en meer zoekt het geld exotische bestemmingen op zoals kunst en unieke verzamelingen.

2. Cryptohype
Dat verklaart wellicht ook de verscherpte aandacht voor cryptomunten. Sommigen spreken hier zelfs van het nieuwe goud. De massale geldcreatie van de voorbije jaren verhoogt immers de relatieve waarde van veilige havens zoals goud en edele metalen. Het vertrouwen in de dollar als wereldreservemunt kreeg de voorbije jaren overigens een extra knauw. Waarom zou men een democratisch netwerk gebaseerd op revolutionaire blockchaintechnologie minder vertrouwen dan een dollar die door een kaduke president kan worden misbruikt voor een ‘America First’-beleid? Het succes van crypto is misschien wel de voorbode van een geopolitieke shift.

3. Digitalisering
Maar er is meer aan de hand. Onderzoek van de Nederlandsche Bank wees enkele jaren geleden reeds uit dat cryptomunten steeds vaker worden geaccepteerd als betaalmiddel. Mastercard kondigde onlangs aan dat ze toegelaten worden op hun betaalnetwerk. Digitalisering wordt door de pandemie versneld. Transacties via digitale betaalplatformen verlopen veel goedkoper én sneller dan via het traditionele bankwezen. Wie dat kan koppelen met big data en artificiële intelligentie, wordt een (te?) grote bedreiging voor het financieel systeem, zoals Jack Ma — de oprichter van Alibaba — in China onlangs mocht ondervinden. Hij moest even van het toneel verdwijnen en gas terugnemen.

4. Platformen
Wat er kan gebeuren wanneer je platformen aan elkaar koppelt, bleek onlangs bij de opstoot van het GameStop-aandeel. Miljoenen klanten van onder andere Robinhood — een online beleggingsplatform — werden via sociale-mediaplatformen (Reddit, Discord, Facebook …) opgeroepen om de koers van dat aandeel door het dak te jagen. Het bracht enkele gerenommeerde hefboomfondsen in ademnood. Die hadden namelijk gespeculeerd op een daling van de koers (cf. shorten). Toen weinig later het GameStop-aandeel crashte, likten velen hun wonden. Ze hadden niet door dat ze figurant waren in een luguber machtsspel. Bijkomend probleem was dat Robinhood als gevolg van de massa’s aan transacties zelf in geldnood kwam en daardoor heel wat beleggers in de kou moest laten staan.

5. Buikgevoel
Voor veel beleggers was het voorval het zoveelste bewijs dat Wall Street altijd aan het langste eind trekt en dat ons (financieel) systeem volledig fout zit. Dit verongelijkt gevoel zit diepgeworteld en gaat minstens terug tot de financiële crisis, ook bij ons. De pandemie en de sociale media wakkeren het wantrouwen verder aan. Steeds meer mensen vrezen dat de beste financiële deals aan hun neus voorbijgaan en bestemd zijn voor insiders. Het valt vandaag moeilijker dan ooit uit te leggen waarom shorters en actieve beheerders op de beurs ook een nuttige functie vervullen. De markt heeft immers spelers nodig die actief op zoek gaan naar informatie en op basis daarvan posities innemen. Als iedereen passief de markttrend zou volgen, dan is er geen trend meer. Die wetenschap weegt echter hoe langer hoe minder op tegen het buikgevoel van de mensen. Velen zoeken een uitweg in exotische markten zoals start-ups, cryptomunten of blancochequebedrijven (cf. SPACs).

Een samenvloeiing van deze trends vinden we terug in de bokkensprongen van het aandeel Tesla dat de voorbije jaren ook door shorters in het vizier werd genomen, evenwel zonder succes. Naast de elektrificatie speelde daarin ook het feit dat succes leidt tot succes. De stijging van de koers maakte het aandeel rijp voor de S&P500. Omdat (passieve) fondsen daarop anticipeerden, steeg het aandeel nog meer. Daarbovenop kwam de splitsing van het aandeel eind augustus, met een groter bereik van retailbeleggers tot gevolg.

De flamboyante en succesvolle persoonlijkheid van Elon Musk doet de rest. Musk is echter niet aan zijn proefstuk. Denken we maar aan SpaceX. De aankoop van bitcoin door Tesla valt dan ook niet onder het klassieke thesauriebeheer. Het is echter ook meer dan een stunt. Ook al is het aandeel van Tesla inmiddels weer 30% van zijn waarde kwijt, als betaalmiddel hebben cryptomunten zich reeds een weg gebaand. Of bitcoin dan de juiste keuze is, zal nog moeten blijken. Het is in elk geval de voorbode van een digitale wereld waarin cryptomunten via digitale platformen een steeds grotere rol zullen spelen, ook als activaklasse. Ook dat past bij het buikgevoel van veel beleggers.