"De huidige crisis is structureel"
Drie voedingsbedrijven discussiëren over hun aanpak om de onvoorspelbaarheid in de markt aan te pakken. Thema’s genoeg: grondstofschaarste, prijsstijgingen, loonindexatie, het gedrag van de consument en duurzaamheid. Een gesprek met Ignace Van Doorselaere (CEO Neuhaus), Karl Hermans (CEO SAS Koffie en bestuurder bij Miko) en Hannelore Raes (CEO Agristo) onder leiding van Geert Janssens, hoofdeconoom ETION. Ze waren alle drie ook gastspreker op een van de drie ETION Outlooksessies waar ze samen met Geert Janssens en Philippe Gijsels (chief strategy officer BNP Paribas Fortis) vooruitblikten op 2023.
Ignace Van Doorselaere: “De crisis die we nu meemaken, is al de vierde op een rij voor Neuhaus sinds ik er CEO ben. Eerst gingen we zelf door een transformatie, dan kwam covid. Die pandemie was nog maar goed afgelopen of er trad een besmetting op bij onze chocoladeleverancier Callebaut, die daardoor de hele productie maanden moest stilleggen om de installaties te reinigen. Dat gebeurde in de zomer, maar nu nog zijn er leveringsproblemen met sommige variëteiten. Intussen leven we in een oorlogssituatie die andere negatieve trends nog eens uitvergroot: inflatie, kostenstijgingen, de komende loonsverhogingen, enzovoort. Tot nu toe hebben we al die crisissen succesvol beantwoord, maar nu wordt de helling steiler: het verschil met vorige crisissen is dat de huidige een structurele impact heeft. De prijsverhogingen en loonaanpassingen zullen niet worden teruggedraaid wanneer de oorlog voorbij is. En voor Neuhaus wordt echt alles duurder: grondstoffen, verpakkingen, energie, opslag, logistieke kosten, salarissen… Gelukkig zien we tot nu toe nog geen signalen van een omzetdaling.”
Karl Hermans: “In de Miko-groep — met daarin ook SAS Koffie — zien we ook nog geen terugval in de omzet. De vraag naar koffie blijft stabiel. Maar we zien wel grote kostenstijgingen. En de grote klap moet nog komen. In de voedingsindustrie hebben we nu nog geen loonsverhogingen gekend, maar begin 2023 komt er meteen 11,6 procent bij onze lonen. Erg veel. Daarbij vind ik het vooral jammer dat we die indexaanpassing niet kunnen gebruiken voor een gerichte loonsverhoging voor de productiefste medewerkers. De opslag is er voor iedereen in gelijke mate. Zo kunnen we ons niet differentiëren ten opzichte van de concurrentie. Daarnaast zien we inderdaad zeer grote prijsstijgingen voor energie. Koffie branden gebeurt nog steeds op gas.”
Ignace Van Doorselaere: “Kunnen jullie dan nog wel rendabel produceren?”
Karl Hermans: “Dat gaat nog omdat de energiekosten slechts een klein deel van onze volledige kostenstructuur vertegenwoordigen. Maar we zien nu wel gebeuren wat Geert Noels al had aangekondigd in zijn boek Gigantisme. Grote spelers in een specifieke niche krijgen zeer veel macht en kunnen zelf de prijzen bepalen. Dat geldt nu zeker voor energiebedrijven, maar we maken het ook mee bij een leverancier van stikstof, die zonder boe of ba de prijs verhoogt met 65 procent.”
Hannelore Raes: “Ook bij Agristo is de grootste kostenverhoging die voor energie. Dat aandeel is verdubbeld in de totale kosten. Vroeger hielden we eigenlijk alleen rekening met de volatiliteit van de aardappelprijs in functie van een goede of slechte oogst. Nu moeten we ook kijken naar de andere kosten, en dus vooral energie, wanneer we de verkoopprijs en de marge bepalen.”
Lees het volledige artikel in het decembernummer van Ondernemen.