Was de Code Buysse III echt nodig?
Vandaag hebben ondernemers geen geactualiseerde of uitgebreide codes meer nodig. Het schort hem vooral in de algemene toepassing. Want spijts de vele sensibilisatiecampagnes en informatiesessies zijn er nog steeds te weinig familiebedrijven concreet mee aan de slag gegaan.
Net zoals de edities 2005 en 2009 biedt ook de Code Buysse 2017 onze niet-beursgenoteerde ondernemingen een bestuurlijke leidraad aan. Met praktische aanbevelingen over duurzaam ondernemen, deugdelijk bestuur, management, aandeelhouderschap, risicobeheer, familiale governance en transparantie. Zonder twijfel een inspirerend hebbeding voor menig voorzitter en ondernemer.
We dingen niet af op de degelijke inhoud maar als ‘code’ heeft dit boekje de doorsnee kmo weinig nieuws te bieden. De basisprincipes liggen immers al lang vast. ‘Corporate governance’ is en blijft een middel om op een duurzame wijze waarde te creëren binnen een integer en evenwichtig besluitvormingsproces.
Vandaag hebben ondernemers geen geactualiseerde of uitgebreide codes meer nodig. Enkel academici en consultants kicken daar nog op. Het schort hem vooral in de algemene toepassing. Want spijts de vele sensibilisatiecampagnes en informatiesessies zijn er nog steeds te weinig familiebedrijven concreet mee aan de slag gegaan. Uit recente persberichten pikken we deze niet nader gepreciseerde cijfers: “1 op de 3 familiebedrijven past de code toe, tot hun grote tevredenheid. In 2010 had 11% externe bestuurders, vandaag is dat al een derde. Slechts 15% van de familiebedrijven heeft een externe, niet-familiale voorzitter.”
“Mogen we eigenlijk blij zijn als na ruim tien jaar Code slechts 33% van de familiale kmo’s een actieve raad van bestuur heeft?”
Mogen we eigenlijk blij zijn als na ruim tien jaar Code slechts 33% van de familiale kmo’s een actieve raad van bestuur heeft? Te veel familiebedrijven hebben nog steeds geen eigen visie uitgeschreven of stevige structuren opgebouwd. Nog te vaak worden minderheidsaandeelhouders in de kou en opvolgers in de wacht gezet. Nog steeds gaan familiebedrijven ten onder aan vermijdbare ruzies.
Hoe komt het toch dat zoveel kmo-leiders de voordelen van een raad van advies of bestuur nog niet naar waarde schatten? Wereldwijd wordt een sterke corporate governance erkend als hét fundament van een gezonde economie. Wordt het daarom geen tijd dat de overheid hiervoor eens een goed gecoördineerde actie opzet met substantiële incentives? Eventueel zelfs afgerond met de Week van het Deugdelijk Ondernemingsbestuur? Bovendien zouden zo andere goed bedoelde initiatieven rond ondergeschikte ondernemingsuitdagingen overbodig worden.
Want je hebt eerst en vooral een bekwaam bestuur, goede structuren en een stevige strategie nodig om in deze VUCA-tijd al je uitdagingen goed aan te pakken: bedrijfsoverdracht, groeifinanciering, cyberveiligheid, risicobeheer, digitale transformatie, industriële automatisering, milieuzorg, MVO, globalisering, genderbeleid, investeringsbeleid, permanente opleiding en vorming, welzijn op het werk… Welke ondernemer kan dit nog bolwerken zonder een qua competenties goed uitgebalanceerde raad van bestuur met pientere mannen en schrandere vrouwen?