Steven Poelmans: de gezuiverde spiegel

Leiders kunnen op heel wat manieren tot zelfkennis en zelfinzicht komen. Dat kan door het leren uit gemaakte fouten, over het invullen van vragenlijsten, tot het leren in laboratoria. Maar het best gebeurt dat binnen je eigen organisatie, weet Steven Poelmans, hoogleraar Neurowetenschappen en Strategisch Leiderschap.

Steven Poelmans is houder van de leerstoel ‘Hoogperformante Organisaties ontwikkelen via Neurowetenschappen en Technologie’. Zijn leerstoel — met de steun van Melexis — moet de Antwerp Management School toelaten fundamenteel toegepast onderzoek te doen om organisaties evenwichtige leiders te laten ontwikkelen. In zijn NeuroTrainingLab toont de hoogleraar Neurowetenschappen en Strategisch Leiderschap aan hoe principes en inzichten uit de neurowetenschappen kunnen helpen bij onder andere zelfinzicht en zelfkennis voor leiders, evenals zelfleiderschap. De hoogperformante organisatie — zijn stokpaardje — is de beste weg tot zelfleiderschap. Maar die weg is lang en niet simpel.

De zoektocht naar zelfkennis

Er zijn verschillende paden om tot zelfkennis te komen. Wie met zijn hoofd tegen de muur loopt, leert daar vaak uit. Wie over zijn grenzen gaat, krijgt nieuwe inzichten. Als het over leiderschap gaat, nemen heel wat leiders hun toevlucht tot de gekende vragenlijsten. Klassiekers zijn DISC, Insight en MBTI. Mensen bepalen een eigen profiel door te antwoorden op vragen. Het voordeel is dat je ergens gepositioneerd wordt en vergeleken wordt met anderen. Je kan jezelf min of meer inschatten.

Maar Steven Poelmans heeft zijn bedenkingen: “Mensen kennen zichzelf vaak niet goed en schatten zich verkeerd in. Als we naar hun profiel vragen, krijgen we antwoorden die niet correct zijn. Mensen doen dat niet bewust, maar de eigen spiegel is niet zelden vertekend. Hun manier van denken over zichzelf zit vol vooroordelen en fouten.”

“Ik geloof niet wat je zegt, tot ik je zie handelen.”

In het NeuroTrainingLab gaat Poelmans vanuit een ander perspectief kijken naar leiders in actie. ‘Ik geloof niet wat je zegt, tot ik je zie handelen’, is de slogan: “Mensen verklaren hun handelen vanuit een persoonlijkheid en een attitude. Niets is minder waar: het is omgekeerd. Mensen handelen eerst, observeren zichzelf en leiden daaruit af hoe ze zijn.” Dat laatste is wat professor Poelmans doet in zijn neuro approach. Er wordt gekeken naar het gedrag, waarop feedback wordt gegeven en wordt ingegrepen, waarna het juiste gedrag wordt getraind. Zo laat men mensen zelf hun leiderschap ontwikkelen.