De wagen in de maag van de Vlaming

Het verkeer in Vlaanderen is verzadigd. En met de wagen in de maag van de gemiddelde inwoner is er jammer genoeg nog niet meteen beterschap in zicht.

5 oktober 2017

Het verkeer in Vlaanderen is verzadigd. En met de wagen in de maag van de gemiddelde inwoner is er jammer genoeg nog niet meteen beterschap in zicht.

Uit een enquête van ETION blijkt dat ondernemers mobiliteit als een van de grootste uitdagingen zien. Reden voor ETION en VRT om er een gezamenlijk panelgesprek aan te wijden. Een zestal experten — Hajo Beeckman (verkeersanker bij de VRT), Leo Van Broeck (Vlaams Bouwmeester), Alex Van Breedam (CEO van Tri-Vizor), Nicole Van Doninck (manager Smart Mobility), Chris Wuytens (managing director Acerta Consult) en Mathias Bienstman (beleidscoördinator Bond Beter Leefmilieu) — ging met elkaar en met het publiek in discussie onder leiding van Ton Van Lierop (VRT). Een publiek waarvan er welgeteld drie niet met de wagen waren komen opdagen...

“Laat 70% van de Vlamingen verhuizen naar de steden.” (Leo Van Broeck)

De feiten op een rijtje

Hajo Beeckman, verkeersanker bij de VRT, mocht de aftrap geven. In 1985 reden we met zijn allen 46 miljard kilometer. Vandaag zijn er dat bijna 85 miljard. En dat op een wegennet dat de voorbije decennia gelijk is gebleven. Dat alleen al verklaart de congestie. Het netwerk is verzadigd. Dat betekent dat wat er ook bijkomt, alleen maar de files doet aangroeien, redeneert Beeckman. Ook die filelast is gegroeid: van 300km/uur per dag in 2007 naar 750 km/uur per dag vandaag.

Hajo Beeckman ziet een vijftal redenen. Eerst en vooral is er het beeld van onze ruimte. Er zijn geen steden en geen platteland meer in Vlaanderen, alles is verstedelijkt en dus autoafhankelijk. Ons netwerk is verzadigd en ouderwets, terwijl er veel voertuigen bijkomen die bovendien meer kilometers malen. We hebben een weinig gebruikt openbaar vervoer. Bovendien zijn hier slechts één op drie verplaatsingen werk- of schoolgerelateerd. In de file staan dan ook dagelijks 70% niet-pendelaars. Het goederenvervoer is daarenboven nog steeds dominant op de weg, ook al wint de scheepvaart aan aandeel. De prognoses zijn niet bijster hoopgevend. Het aantal reizigerskilometers zal met 11% stijgen en het vrachtvervoer (ton/km) zal met liefst 44% groeien.

Ruimte

Leo Van Broeck (Vlaams Bouwmeester) opent het debat met zijn inzichten over ruimtelijke orde. Vlaanderen is uniek in de negatieve zin qua ruimtelijke ordening en is daarmee het tegenbeeld van Nederland. We zijn hier met zijn allen zo ver mogelijk van elkaar gaan wonen en dan willen we ons naar elkaar toe verplaatsen, is zijn stelling.

Het probleem volgens de expert is de verkruimeling. In een stad is alles dichtbij, in een verkaveling is alles ver weg. Hij pleit om meer mensen in de stad te laten wonen. Nu woont 70% van de Vlamingen ergens tussenin, niet in een kern. “We liggen gewoon fout verspreid en dat heeft zijn gevolgen. Noch de auto, noch het openbaar vervoer kan goed werken en de steden hebben te weinig inwoners. We hebben een moord gepleegd op ons ruimtelijk systeem waardoor we noch steden, noch dorpen, noch natuur hebben.”