Keynote Alan Iny op het ETION Forum 2021

Denken vanuit nieuwe modellen

In zijn internationale bestseller ‘Thinking in New Boxes’ beschrijft Alan Iny een nieuw paradigma voor creativiteit. Innovatie begint bij het in vraag stellen van het vertrouwde perspectief. Wie vanzelfsprekende waarheden op losse schroeven wil zetten, moet nu eenmaal twijfel toelaten.

Denkoefeningen

De global leader en director voor creativiteit en scenario’s bij de Boston Consulting Group illustreerde dat voor zijn publiek met een denkoefening. “Laten we even nadenken over het volgende”, zo opperde Iny: “Wat is de waarschijnlijkheid dat je binnen 5 jaar moet betalen voor een eenvoudige Google-opzoeking?” Niemand die het weet en een echt antwoord op die vraag is niet toetsbaar. Maar daar was het Iny niet om te doen. Hij stelde meteen een tweede vraag: “Stel je voor dat je volgend jaar effectief moet betalen voor een zoekopdracht: hoe denk je dan dat het zover gekomen is?” Een aantal scenario’s zijn hier denkbaar: misschien mag Google geen advertenties meer opnemen? Of de zoekmotor verbeterde zo sterk dat alle antwoorden geld waard zijn? Ook hier bestaat geen verifieerbaar antwoord, maar Iny stelde wel vast dat mensen de kans dat het effectief gebeurt, hoger inschatten als ze eerst hadden nagedacht over de tweede vraag. Waaruit hij concludeert dat een simpele denkoefening van dertig seconden al meteen onze inschatting van de waarschijnlijkheid verandert.

We hebben niet zozeer een nieuw idee nodig, maar een verandering in onze manier van kijken naar de realiteit.

Mentale modellen

Alan Iny weet ook hoe dat komt. Open vragen die beginnen met ‘Stel u voor dat…’ doen minder een beroep op de in onze hersenen vastliggende mentale modellen. We interpreteren de wereld immers vanuit een min of meer vereenvoudigend en vastliggend model. Op de vraag hoeveel kleuren een regenboog telt, antwoorden we spontaan ‘zeven’, omdat we dat zo leerden op school, terwijl het er oneindig veel zijn. In het bedrijfsleven is het niet anders. Marketingafdelingen bijvoorbeeld zetten klanten in een aantal klantensegmenten. Dat is handig, maar negeert het feit dat het om honderden of duizenden individuele klanten gaat. Ook hier simplifiëren we de wereld, want zo werken onze hersenen. Zo denken we doorgaans, maar dat denken is allesbehalve creatief. Het valt terug op de bestaande mentale modellen en dat is wat we onwillekeurig bijna altijd doen.

Lees het volledige artikel in Ondernemen, december.