Frédéric Docquier: Zonder arbeidsmigratie geen groei

Ondanks alle maatschappelijke onrust en het populistisch discours, rekenen economisten ons voor dat immigratie strikt economisch gezien geen last is voor onze samenleving. Integendeel, geen economische groei zonder immigranten. Al beseffen ze tegelijk dat het proces moeilijk te beheren is om redenen die niet puur economisch zijn.

Frédéric Docquier is erg duidelijk: “Puur economisch gezien is immigratie geen last voor onze samenleving. Sterker nog, als we kijken naar verschillende mechanismen van openbare financiën, effecten op de arbeidsmarkt of gemiddelde prijzen en diversiteit van goederen en diensten, vinden we positieve effecten voor de gemiddelde inwoner in de orde van 1% inkomensstijging, wat gemiddeld 19 euro netto per maand meer of minder betekent.”

Dit en andere cijfers haalt Frédéric Docquier uit een studie waarin hij de economische effecten van migratie vergeleek in 20 OESO-landen. De Belgische academicus, die in Luxemburg woont en werkt, is sinds 2019 onderzoeksleider (over Crossing Borders) bij het Luxemburgs Instituut voor Sociaal-Economisch Onderzoek (LISER). Hij doceert ook aan de Universiteit van Luxemburg.

Alle studies over economische groei uit het verleden hebben aangetoond dat migratie een bron van groei is geweest.

Uw studie toont voordelen aan voor autochtonen, maar ook dat de voordelen ongelijk verdeeld zijn?

Frédéric Docquier: “Ja, de grootste positieve effecten zijn voor hoogopgeleide autochtonen, die sterk complementair zijn met de migranten. België is helaas niet het land met migranten die een hoog opleidings­niveau hebben. In termen van winst staan we onderaan de ranglijst vergeleken met andere landen. Migratie in België genereert winst, maar meer voor hoger opgeleiden. En de ongelijkheid van positieve effecten is een van de hoogste in ons land. Lager opgeleiden genieten van een voordeel van 8 euro per maand, maar hoger opgeleiden krijgen meer, zoals 40 euro per maand.”

Wat deden we verkeerd?

“Migratie is een dynamisch proces. We ontvingen immigranten in de jaren zestig met gastarbeiderprogramma’s en lieten gezinshereniging zich voltrekken. We krijgen veel sociale inertie door de specifieke samenstelling per land van herkomst. We hebben ook immigranten uit koloniale landen en de mensen die zij sturen, zijn gemiddeld minder opgeleid. Het migratieproces is bovendien moeilijk te beheren, vooral in het licht van een vluchtelingencrisis. Landen zoals België en Duitsland zijn gul geweest voor vluchtelingen, andere waren veel minder gul, zoals Orbáns Hongarije. En covid, noch de energiecrises deden er goed aan.”

Wat is het verschil tussen België en succesvollere landen?

“België had selectiever kunnen zijn. We hadden kunnen werken met selectieve visa of een puntensysteem, zoals Duitsland. Landen die dat hebben gedaan, genieten van veel hogere winst en minder ongelijkheid. België zou het beleid nog kunnen veranderen, maar de vaardighedenstructuur aanpassen is niet eenvoudig. Hoogopgeleide migranten hebben de mogelijkheid om te kiezen waar ze heen gaan en als een land niet erg aantrekkelijk is voor hoogopgeleiden, of er overheerst een negatieve houding van extreemrechts, dan wordt het moeilijk om hoogopgeleide werknemers aan te trekken en de vaardighedenstructuur te veranderen.”

Lees het volledige artikel in Ondernemen.