Europa kan niet zonder China
Marc Vanheukelen zat samen met Annelore Van Hecke (Belfius) en Philippe Gijsels (BNP Paribas Fortis) op de sofa tijdens de ‘Outlook Late Night’-sessies van ETION.
Geert Janssens: “Wat is uw inschatting over de concurrentiële positie van Europa ten opzichte van de andere continenten?”
Marc Vanheukelen: “Mario Draghi heeft in zijn rapport gewezen op het groeideficit van Europa ten opzichte van de VS: al twintig jaar groeit het oude continent minder snel. En die kloof is de laatste tijd alleen maar toegenomen. Dat maakt dat Europa nu minder middelen heeft om de grote uitdagingen aan te pakken. Denk aan de vergrijzing, de klimaatopwarming, stijgende defensienoden enzovoort. Door die oplopende kosten komt ons beschikbaar inkomen onder druk te staan.
Daarbij zien we dat de VS meer en meer nationalistisch wordt. Europa daarentegen kan het zich niet permitteren introvert te worden. We zijn een veel opener economie die leeft van import en export. We voegen waarde toe aan onderdelen of grondstoffen die we invoeren en daarna als een nieuw product weer uitvoeren. We mogen die goederenstromen niet ontwrichten.”
Wat kunnen we doen om weer te groeien?
“Er is een nieuwe visie nodig, en één die snel geïmplementeerd wordt. En dat zowel op het vlak van industrieel beleid, concurrentie, handel en eenheidsmarkt. Industrieel beleid was heel lang een vies woord. Europa heeft in de jaren zeventig en tachtig van vorige eeuw pogingen ondernomen die weinig hebben opgeleverd voor wat ze gekost hebben. Denk maar aan de diverse textiel-, steenkool-, staal- of glasplannen. Ik denk dat we daaruit lessen moeten proberen te trekken. Ten eerste: breder te kijken dan individuele bedrijven en oordelen in welke sectoren Europa een marktleider kan worden. Europa heeft indertijd eerst gezonde bedrijven bevorderd, maar daarna moest het ook de zieke ondernemingen ondersteunen.
In het tweede deel van zijn rapport besteedt Draghi heel wat aandacht aan de mogelijke oplossingen voor verschillende sectoren. Maar hij wil vooral een aantal randvoorwaarden verbeteren. Met name op het vlak van overnames moet er dringend meer flexibiliteit komen. Nu is het haast onmogelijk om als jong bedrijf tot een echte Europese kampioen uit te groeien. Europa heeft haast geen mondiale spelers en die zijn noodzakelijk. Zeker in de groene en digitale sectoren zie je dat opschalen cruciaal is. De markt is globaal. Dat verklaart waarom de sector van de zonnepanelen een verloren kans voor Europa geworden is. En voor batterijen wordt het heel dringend dat we ingrijpen.
En in tal van sectoren is er in de realiteit nog geen eengemaakte markt. We hebben geen energie-unie bijvoorbeeld. De dure energie is nu een belangrijke hindernis die onze Europese bedrijven benadeelt tegenover de Amerikaanse of Aziatische concurrenten. Voor energie-intensieve sectoren is dat een heel grote handicap.”
Lees het volledige interview in het decembernummer van Ondernemen.