Handen liggen beschermend om kring van papieren mannetjes

Deeleconomie: digitalisering, commons & platforms

Net als ten tijde van de industrialisering, zorgt digitalisering stilaan overal voor disruptie: businessmodellen worden ondergraven, regels uitgehold, gemeenschappen verstoord. Om de gevaren en opportuniteiten van de deeleconomie correct te kunnen inschatten, legt deze inspiratienota uit waar het fenomeen vandaan komt en hoe het een aantal van onze meest fundamentele economische onderscheiden op zijn kop zet.

De deeleconomie is meer dan enkele nieuwe businessmodellen. Deeleconomie  is deel van een fundamentele verandering in hoe we onze maatschappij organiseren als geheel. Die verandering wordt veroorzaakt door de digitalisering.

Digitalisering verlaagt de kosten van communicatie. Daardoor wordt organisatie zo makkelijk, dat producenten plots concurrentie krijgen van hun eigen consumenten. Die organiseren zich om samen als gelijken of 'peers' producten te produceren voor elkaar in een gedeeld productieproces.

Andere economische logica

Door de smartphone kon deze 'peer-to-peer productie' de overstap maken naar de fysieke economie. Dit ging gepaard met de opkomst van tal van platforms zoals Uber en Airbnb die zelf niets produceren maar hun gebruikers de middelen geven om dat voor elkaar te doen.

Het brengt hen in een fundamenteel andere economische logica. Daar waar klassieke bedrijven centraliseren, opschalen en standaardiseren, doen platforms het omgekeerde: decentraliseren, outsourcen en customizen. Die nieuwe logica zorgt voor groei, maar botst ook met onze bestaande maatstaven voor regulering en waardering.

Auteur van de nota is Rogier De Langhe, economiefilosoof aan de Universiteit Gent en (extern) expert wetenschap & innovatie bij ETION.